ลงทุนในหลุมหลบภัย จะผันผวนอย่างไรก็เบาใจได้

โดย จารุพันธ์ จิระรัชนิรมย์ ที่ปรึกษาการเงิน AFPT™

เมื่อไหร่ที่ก้าวเข้าสู่โลกการลงทุน ก็มีโอกาสเผชิญกับภาวะความผันผวน ซึ่งบางคนยอมรับได้ เพราะเข้าใจดีว่า ความผันผวนเป็นเพียงเหตุการณ์ชั่วคราว

แต่ก็มีอีกหลายคน ที่กังวลกับความผันผวนเพราะส่งผลให้เกิดผลตอบแทนลดลงหรือขาดทุน ทำให้มองหา สินทรัพย์ปลอดภัย (Safe Haven) เข้ามาไว้ในพอร์ตลงทุน เพื่อเป็นหลุมหลบภัยช่วยให้เกิดความสบายใจ

สำหรับสินทรัพย์ปลอดภัย คือ สินทรัพย์ที่มีความสามารถรักษามูลค่าหรือมีโอกาสเพิ่มมูลค่า ในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจเป็นขาลงหรือมีสถานการณ์ไม่ปกติเกิดขึ้น ด้วยคุณสมบัติเฉพาะตัวของสินทรัพย์ ซึ่งทำให้การเคลื่อนไหวของราคาไม่ได้สัมพันธ์เชื่อมโยงในทิศทางเดียวกับสินทรัพย์ประเภทอื่น หรืออาจเคลื่อนไหวทิศทางตรงกันข้ามกับเศรษฐกิจ จึงเป็นสินทรัพย์ที่โดดเด่นในช่วงที่ตลาดเจอสถานการณ์เลวร้าย

สินทรัพย์ปลอดภัย ในสายตานักลงทุน

สินทรัพย์ปลอดภัย	4 คุณสมบัติสำคัญของสินทรัพย์ปลอดภัย
1.เงินสด	- มีสภาพคล่อง แปลงเป็นเงินสดได้ง่าย - มีจำนวนจำกัด หรือน้อยกว่าความต้องการซื้อ - มีความต้องการแน่นอน ไม่สามารถถูกแทนที่ได้ ไม่ล้าสมัย - มีความคงทน ไม่เสื่อมสลายเมื่อเวลาผ่านไป
2.ทองคำ
3.พันธบัตรรัฐบาล
4.สกุลเงิน เช่น ดอลลาร์สหรัฐ เยน และฟรังก์สวิส
5.หุ้นที่ทนทานทุกสภาวะ (Defensive Stock)

• เงินสด - เหมาะสำหรับเวลาที่มีสถานการณ์ผันผวน หากลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงสูงต่อไปก็อาจจะขาดทุนได้ นักลงทุนอาจใช้วิธีขายสินทรัพย์เสี่ยงสูงออกมา ถือเงินสดแทน เพื่อเน้นรักษามูลค่าเงินลงทุน รอให้สถานการณ์ความผันผวนสงบลง แล้วค่อยนำเงินกลับเข้าไปลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงสูงอีกครั้ง
• ทองคำ – เป็นหลุมหลบภัยที่โดนใจนักลงทุนมากที่สุดในทุกยุคทุกสมัย ดังคำกล่าวที่ว่า “มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่” เวลามีสถานการณ์ไม่ปกติเกิดขึ้นบนโลก ไม่ว่าจะเป็นสงครามหรือวิกฤตเศรษฐกิจ นักลงทุนมักวิ่งเข้าหาทองคำเป็นอันดับแรก ๆ ด้วยความเชื่อว่าทองคำไม่เพียงแต่รักษามูลค่าได้ แต่ยังมีโอกาสเพิ่มมูลค่าได้อีกในสถานการณ์ไม่ปกติ สวนทางกับสินทรัพย์อื่นที่อาจปรับตัวลดลง โดยการลงทุนในทองคำ ทำได้หลายรูปแบบ ทั้งการซื้อทองคำแท่งมาเก็บไว้ แต่วิธีนี้ ต้องรับมือกับความเสี่ยงในการถูกขโมย การลงทุนทองคำผ่านแพลตฟอร์มซื้อขายทองคำไม่ต้องรับทองคำจริงๆ มาเก็บไว้ ซึ่งต้องเลือกแพลตฟอร์มที่เชื่อถือได้ และการซื้อกองทุนรวมทองคำ ซึ่งกองทุนรวมส่วนใหญ่ในไทย จะลงทุนใน SPDR Gold Trust ที่เป็นกองทุนรวมในต่างประเทศที่ไปลงทุนในทองคำแท่ง
• พันธบัตรรัฐบาล - เป็นสินทรัพย์ที่มีความปลอดภัยค่อนข้างสูง จากความเสี่ยงในการผิดนัดชำระหนี้ค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับตราสารหนี้ทั่วไป เนื่องจากผู้ออก คือ รัฐบาล หากรัฐบาลประเทศนั้นไม่ได้มีปัญหาการเงิน ก็ไม่น่าเป็นห่วง เหมาะสำหรับการลงทุนหลบภัยช่วงวิกฤตเศรษฐกิจ โดยในส่วนของนักลงทุนรายย่อย หากต้องการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล ก็ลงทุนผ่านกองทุนรวมตราสารหนี้ที่มีนโยบายการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลแทนได้
• สกุลเงิน - มีด้วยกัน 3 สกุลเงิน ได้แก่ สกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเป็นสกุลเงินหลักของโลก เหมาะสำหรับหลบภัยยามสินทรัพย์เสี่ยงผันผวน และนักลงทุนไม่มั่นใจกับสถานการณ์เศรษฐกิจบนโลก สกุลเงินเยน มักถูกใช้เป็นหลุมหลบภัยยามสินทรัพย์สกุลเงินดอลลาร์สหรัฐผันผวน เป็นผลจากนักลงทุนญี่ปุ่นถือครองทรัพย์สินในต่างประเทศสูง เป็นเจ้าหนี้รายใหญ่ของโลก เมื่อเกิดอะไรขึ้น หากญี่ปุ่นย้ายเงินกลับเข้าประเทศ เงินเยนก็จะแข็งค่าขึ้น และสุดท้าย คือ สกุลเงินฟรังก์สวิส เหมาะสำหรับหลบภัยยามตลาดผันผวน และมีวิกฤตการเงิน เพราะเป็นสกุลเงินที่นักลงทุนเชื่อมั่นในระบบธนาคารที่แข็งแกร่งและรัฐบาลสวิตเซอร์แลนด์ ที่มีความมั่นคง
• หุ้นที่ทนทนต่อทุกสภาวะ (Defensive Stock) - เป็นหุ้นที่มีปัจจัยพื้นฐานแข็งแกร่ง ไม่ว่าตลาดจะดีหรือแย่ สถานการณ์เศรษฐกิจจะเป็นอย่างไร หุ้นเหล่านี้จะยังมีผลการดำเนินงานที่แข็งแกร่ง เติบโต สามารถจ่ายเงินปันผลได้อย่างสม่ำเสมอ ส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับความจำเป็นในชีวิต เช่น กลุ่มโครงสร้างพื้นฐาน สุขภาพ สินค้าอุปโภคบริโภค เหมาะสำหรับการลงทุนในช่วงวัฏจักรเศรษฐกิจขาลง

มีคำถามว่า จะรู้ได้อย่างไรว่า ถึงเวลาที่ควรลงทุนในสินทรัพย์ปลอดภัยแล้ว คำตอบ คือ ไม่ต้องรอให้ถึงเวลา หากต้องการมีสินทรัพย์ปลอดภัยไว้รับมือสถานการณ์ไม่คาดคิด เช่น สงคราม โรคระบาด ภัยพิบัติรุนแรง ถ้ารอให้ถึงเวลาก็จะมีนักลงทุนคนอื่น ๆ ที่ต้องการลงทุนในสินทรัพย์ดังกล่าว ทำให้การลงทุนมีต้นทุนที่สูงกว่าปกติ

ฉะนั้น หากเป็นไปได้ ควรแบ่งเงินลงทุนส่วนหนึ่งในสินทรัพย์ปลอดภัยด้วย ไม่ใช่ลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงเพื่อคาดหวังผลตอบแทนปรับเพิ่มขึ้นอย่างเดียว เนื่องจากการมีสินทรัพย์ปลอดภัยจะช่วยให้พอร์ตลงทุนรับมือสถานการณ์ไม่คาดคิดได้ดีขึ้น ส่วนจะแบ่งไว้ในสินทรัพย์ปลอดภัยมากแค่ไหน ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงในการลงทุนที่ยอมรับได้ ถ้าเป็นคนใจกล้าเสี่ยงสูง มีสินทรัพย์ปลอดภัยเล็กน้อยก็พอแล้ว แต่ถ้ารับความเสี่ยงได้น้อย มีสินทรัพย์ปลอดภัยมากหน่อย ก็จะอุ่นใจมากกว่า

ส่วนกรณีที่ต้องการลงทุนสินทรัพย์ปลอดภัย รับมือวิกฤตเศรษฐกิจ อาจพิจารณาสัญญาณเศรษฐกิจ เพราะโดยปกติก่อนถึงขั้นวิกฤตเศรษฐกิจ จะมีสัญญาณเตือนมาก่อน เช่น เส้นอัตราผลตอบแทน (yield curve) พันธบัตรรัฐบาลสหรัฐอเมริกา จะกลับทิศ หรือที่เรียกว่า Inverted yield curve คือ ผลตอบแทนพันธบัตรอายุสั้นจะสูงกว่าพันธบัตรอายุยาว ซึ่งเป็นสิ่งที่มักเกิดขึ้นก่อนเศรษฐกิจถดถอย นอกจากนี้ ยังมีสัญญาณการว่างงานเพิ่มขึ้น และความเชื่อมั่นของผู้บริโภคที่ลดลง ซึ่งจะมาก่อนเศรษฐกิจขาลงเสมอ

สุดท้ายนี้ ถึงแม้สินทรัพย์ปลอดภัยจะเป็นหลุมหลบภัยที่ดียามตลาดไม่ดี แต่ก็เป็นเหมือนสินทรัพย์อื่น ๆ ที่มีขาขึ้น ขาลง ไม่ได้ให้ผลตอบแทนดีตลอดเวลา ฉะนั้น การลงทุนในสินทรัพย์ที่หลากหลาย เพื่อกระจายความเสี่ยงให้สอดคล้องกับระดับที่เรายอมรับได้ จะเป็นตัวช่วยที่ดีที่สุด ที่ทำให้โอกาสรับผลตอบแทนของพอร์ตโดยรวม มีความมั่นคงมากขึ้น

ติดตามความรู้และข่าวสารสมาคมนักวางแผนการเงินไทย ได้ที่ LINE@cfpthailand, สมาคมนักวางแผนการเงินไทย Facebook Fanpage และ www.tfpa.or.th